COVİD-19 pandemiyası cəmi bir neçə həftə ərzində cəmiyyətimizdə və dünya iqtisadiyyatında köklü dəyişikliklər yaratdı. Müxtəlif sahələrdə çalışan çox sayda insanın evdən çıxmaması və bütün işlərini uzaqdan onlayn olaraq davam etdirməsi nəticəsində virtual işçi qüvvəsi xeyli artdı. Zoom vasitəsilə keçirilən toplantılar, iş görüşmələri, Slack və digər mesajlaşma platformaları ilə yaradılan əlaqələr insanların əvvəllər gün boyu iş yoldaşları ilə etdiyi müzakirələrin, iclasların yerini aldı. Bu halda dünyanın uzaqdan işləmə rejiminə keçməsinə hazır olmadığını kim deyə bilər ki?
Hətta pandemiyadan sonra normal yaşayışa qayıtma nə vaxt olmasından asılı olmayaraq qəribə şəkildə çətinliklər yarada bilər. Yavaş-yavaş işə qayıtmağa başladığımız dövrdə sahibkarlar daha dəyişkən proqramla işləməyə üstünlük verə bilərlər. Bu da öz növbəsində ənənəvi qayda ilə çalışan işçilərə böyük təsir göstərəcək.
Hələ COVİD-19-dan öncə son bir neçə ildə texnologiyanın işçi qüvvəsində yönəlmələrə təsir etməsi nəticəsində uzaqdan çalışma populyar hala gəldi, pandemiya dövründə isə məhsuldarlığı daha da artdı. Bu, sadəcə tipik tam iş qrafiki ilə çalışanlara deyil, freelance çalışanlara və digərlərinə də təsir göstərdi. Hər şey kimi virtual işçi qüvvəsinin də müsbət və mənfi tərəfləri var, amma yeni həyat tərzimizə öyrəşdikcə bu fayda və çətinliklərin yenidən dəyərləndirilməsini düşünməyə dəyər.
Uzaqdan çalışma dəyişiklikləri olaraq nəzərə alınması lazım olanlar bunlardır:
Rahatlığı təmin edir və fürsətləri genişləndirir:
Xüsusi ərazilərdə sıx cəmlənmiş sənaye sahələrində uzaqdan iş rejiminin genişləndirilməsi başqa yerlərə köçə bilməyən şəxslər üçün fürsət yaradır. Bu, həm işçilərə şəxsi bacarıqlarını inkişaf etdirməyə, həm də işə götürənlərin daha çox namizəd arasından seçim edə bilməsinə yardım şərait yaradır. Eyni zamanda bu vəziyyət daha çox qapalı fəaliyyət göstərən sahələrin fəaliyyətinin genişlənməsinə kömək edə bilər.
Müstəqil çalışanların işlərini genişləndirir:
Çalışdığı sahədən asılı olaraq distant, müstəqil, ştatdan kənar işləyən və ya müvəqqəti çalışanların sayının artma ehtimalı yüksəkdir. COVİD-19 bu işçilərin də karyerasına zərbə vursa da, pandemiyadan sonra iqtisadiyyat yenidən bərpa olunduqca və şirkətlər xəcləri azaltmağın yollarını axtardıqca müstəqil mütəxəssislərə ehtiyac olacağı danılmazdır. Buna görə də gələcəkdə müstəqil şəkildə çalışanlara böyük ehtiyac duyulacaq.
Müvəqqəti və freelance iş daha çox intizam tələb edir:
İşə götürənlər işçilərin uzaqdan işləməsini nə qədər tənzimləməyə çalışsalar da, bu rejimin yaratdığı çətinliklər heç də az deyil. Məsələn, distant iş ofisdə çalışmaqdan daha çox intizam tələb edir. Bir çox işçilər gecələr və səhər tezdən çalışdıqlarını və kompüterdə ofisdə olduğundan daha çox vaxt keçirdiklərini etiraf edirlər. Buna görə də evdə işləyərkən iş vaxtını da dəqiq müəyyənləşdirmək lazımdır. Əks halda evdə çalışanlar özlərini həmişə olduğundan daha yorğun hiss edə bilərlər.
Beləliklə, qeyd etmək lazımdır ki, COVİD-19 dünyada yaratdığı mənfi dəyişiklərlə yanaşı, əslində, bizi gələcəyimiz haqqında daha dərindən düşünməyə vadar etdi. Hər an hər şeyə hazır olmağın vacibliyini və evdən çıxmadan da uzaqdan işlərimizi idarə edə biləcəyimizi göstərdi. Gələcəkdə virtual işçi qüvvəsi ənənəvi işçilərin yerini tam şəkildə ala bilməsə də, faiz nisbətində kəskin bir artım olacağı həqiqəti də danılmazdır.
Mənbə: forbes.com
