Jacop Goldenberg, Amnon Levav, David Mazursky və Sorin Solomondan ibarət bir tədqiqat qrupuna görə, hər bir uğurlu reklam arxasında özünəməxsus sirlər vardır və bunlar yalnız iki ailə arasında toplanan səkkiz strategiyadan ibarətdir. Gəlin, uğurlu reklam yaratma yollarını öyrənmək üçün aşağıdakı şifrələrə nəzər salaq.
A) Birləşmə Ailəsi
- Birləşdirmə
- Metafora
- Fəaliyyət
- Azaltmaq
B) Ekstrimal Ailə
- Həddindən artıq nəticə
- Həddindən artıq səy
- Absurd Alternativ
- Tərsinə çevirmə
1. Birləşdirmə strategiyası
Reklam ediləcək məhsulun xüsusiyyətini istifadə ediləcək vasitə ilə yaradıcı şəkildə izah etməkdir. Buradakı üstünlük xüsusiyyəti, təsvir olunan məhsuldan daha çox seçilmiş mühitin yaratdığı üstünlükdür. Bu strategiya ilə reklam konkret elementlər tərəfindən dəstəklənir. Onu istifadə edərkən, media ətrafındakı xüsusiyyətlərdən faydalanmaq mümkündür. Məsələn, billboard reklamı verilsə, mesajı söyləmək üçün billboard ayağından istifadə etmək uyğun olar.
2. Fəaliyyət strategiyası
Uğurlu reklam yaratmağın ikinci addımı bu yoldan keçir. Bu strategiya hədəf auditoriyaya təqdim olunan məhsulun təklif etdiyi həll yolunu birbaşa anlamağa imkan verir. Adından göründüyü kimi, hədəf auditoriyanın diqqətini çəkdikdən sonra aktivləşir. Hədəf auditoriyası aktivləşdikdən sonra problemi və ya problemin həllini konkret bir şəkildə anlayır. Bir problemi hiss etmək və ya məhsulun bir problemə gətirdiyi həll yolu anlamaq istədikdə istifadə etmək faydalıdır.
3. Metafora
Metaforadan istifadə reklam sahəsində ən çox seçilən strategiyalarından biridir. Bu strategiyada hədəf auditoriyaya çatdırılması nəzərdə tutulan mesaj birbaşa göstərilmir, ancaq mənadakı çağrışlar vasitəsilə izah olunur. Reklam olunan məhsul və ya çatdırılmaq üçün nəzərdə tutulan mesaj ilə reklamda istifadə olunan simvol arasında maksimum birləşmə təmin edilməlidir.
4. Azaltmaq strategiyası
Müasir reklam qaydalarından biri, mümkün qədər az yaradıcı istifadə etməkdir. Reklam, maksimum beş saniyə ərzində hədəf auditoriyasının diqqətini cəlb etməli və çatdırmaq istədiyi mesajı verməlidir. Bu məqsədlə, təbliğ olunan məhsulun ən azı bir əvəzolunmaz maddəsindən birini çıxartmağı əmr edən bu strategiya bəzən mediada azaldılmaqla istifadə edilə bilər.
5. Həddindən artıq nəticə
Bu strategiyada, vəd edilmiş vəziyyət təbliğ olunan məhsulun istifadəsi ilə şişirdiləcəkdir. Bu strategiya ilə yaradılan reklam nümunələri tez-tez məhsulun vədini izah edən mənfi bir nəticə göstərir. Bu, məhsulun verdiyi vədlərin o nəticələr verə bilməsi üçün kifayət qədər gerçək olduğuna dair təsəvvür yaradır. Bəzən mənfi nəticələr əvəzinə təəccüblü və ya gözlənilməz nəticələrdən istifadə də təsirli olur.
6. Həddindən artıq səy
Bu strategiyanın iki fərqli istifadəsi var. Birincisi, istehsalçı şirkət məhsul istehsalından son istehlakçıya qədər bütün mərhələlərdə keyfiyyət və sürət kimi gözləntiləri tələb edən məsələlərdə mükəmməlliyə nail olmaq üçün son dərəcə səy göstərir. İkincisi, istehlakçılar məhsula çatmaq və sahib olmaq üçün həddindən artıq və səmərəsiz səy göstərirlər. Bu strategiya məhsulun heç bir keyfiyyətini və ya faydasını vurğulamadan həyata keçirilir. Məqsəd markanı bir çox rəqiblə bazarda yaddaqalan etməkdir.
7. Absurd Alternativ
Absurd alternativ strategiyasında reklam məhsula deyil, məhsulun xeyrinə yönəldilir, lakin bunu edərkən ümumiyyətlə məhsulu reklamda göstərmir. Bir sözlə, “məhsulumuzla vəd etdiyimiz faydanı başqa yollarla ala bilərsiniz. İstəsəniz bu faydaları sizə göstərə bilərik” deyirsiniz. Ancaq strategiyanın adından göründüyü kimi, bu alternativ faydalar bir qədər qəribə olmalıdır, real həyatda mümkün olmayan faydalar olmalıdır.
8. Tərsinə çevirmə
Reklam məhsulu istifadə edilmədikdə meydana çıxacaq mənfi nəticələr birbaşa hədəf auditoriyaya göstəriləcək, marka həmişə hədəf auditoriyanın şüurunda qalacaq. Bu səbəbdən, əyləncəsiz və hədəf auditoriyanı təhdid etmədən mənfi nəticələr göstərmək reklam verənin maraq dairəsində olacaqdır. Tərsinə çevirmə strategiyasını tətbiq edərkən məhsul istifadə edilmədiyi təqdirdə ortaya çıxa biləcək nəticələr real olmayan şəkillərlə təsvir edilmişdir. Məhsulun olmaması ilə məşğul olmaq üçün absurd və gülməli üsullar tövsiyə olunur. Bu strategiyada məhsul aparıcı rolu tərk edir və fayda üzərində dayanır. Bu marka məhsulun yerləşdiyi kateqoriyada liderdirsə və ya bu barədə məlumatlandırmaq istəyirsə istifadə edilə bilər.
Mənbə: GOLDENBERG Jakob, LEVAV Amnon, MAZURSKY David ve SOLOMON Sorin, Reklamın Şifresini Kırmak, Çev.: Haluk Mesci, Optimist Yay., İstanbul 2011
Şüuraltı reklamçılıq haqqında məqaləyə nəzər yetirmək üçün buraya klikləyin.