LGBT fərdləri üçün iş həyatı ayrı-seçkiliyin ən intensiv olduğu bir sahədir. Çünki işləmək hüququ və azadlığı iqtisadi və sosial hüquqlar daxilində fərdin əsas hüquqları arasındadır və LGBT fərdləri, hər kəs kimi, maddi rifahının təmin edilməsi, istehsalda iştirak etmək və mənəvi razı olmaq üçün çalışmalıdırlar. Onlar üçün olan bu hüquq hələ də ölkəmizdə həll edilməli olan bir məsələdir.
Bir çox dünya ölkələrində, əksərən isə Şərqdə onlara qarşı münasibət nəinki birmənalı deyil, hətta çox kəskindir deyə bilərik. Elə bundan da qaynaqlanaraq LGBT fərdləinə qarşı münasibətin kəskinliyi özünü ən ekstremal şəkildə iş həyatı da yansıdır. Eləcə də Azərbaycanda eyni vəziyyətdir. Bir çox şirkətlərin CEO-ları komandasında lgbt fərdlər görmək istəmir. Bəziləri öz homofobluğundan, bəziləri isə işçilərini düşünərək və s. kimi səbəblərdən doğaraq.
İş müsahibələrinə gəlincə, bir çoxları öz gender kimliklərinə görə rədd cavabı alarkən, bəziləri isə heç açıqlamağa cürət etmir. Türkiyədə 2018-ci ildə aparılan araşdırmaya nəzər salsaq, 58 faizi iş yerində ayrıseçkiliyə məruz qalmışdır. 198 nəfərdən yalnız 32-si işə qəbul zamanı cinsi kimliyi barədə tamamilə açıq davransa da, 89 nəfər tamamilə gizlətmişdi.
Qərb ölkələrində bu münasibət necədir?
Təbii ki, bu kəskin münasibət nə qədər hər yerdə də olsa, nisbətən orada daha azdır. İngiltərədə “YouGov” tərəfindən aparılan araşdırmaya görə, işçilərin 65%-i şirkətlərinin bu məzmunda ayrıseçkilik üçün lazımi tədbirlər gördüyünü və bu səbəblə də onların özlərini yaxşı hiss etdiklərini düşünür. İngiltərədə aparılan digər bir araşdırmanın nəticələrinə görə isə, LGBT işçiləri ölkədəki digər həmkarlarından orta hesabla 6.703 funt sterlinq az gəlir və ayrıseçkiliklə üzləşirlər. Bir çox işçi, cinsi oriyentasiyasına görə həmkarları tərəfindən sınaqlara və təzyiqlərə məruz qalır.
Bəzi Avropa şirkətlərində hətta “Fərqlilik İdarəetmə” direktorları adı altında işlər görülür.
Yeri gəlmişkən, elə hazırda yaşadığımız iyun ayı da “Qürur ayı” (“Pride Month”) olduğundan onlar üçün xüsusi paradlar, partilər təşkil olunur. İyunun son həftəsi isə xüsusi yürüşlər təşkil edilir. Bu, hər il iyun ayında təşkil olunur. Bu il isə dünyanı bürüyən pandemiya dalğasışəraitinə görə hər şey kimi o da onlayn, virtual şəkildə həyata keçiriləcəkdir. Normal dönəmdə yürüşlər, əsasən, Nyu-York, Çikaqo, Londonda həyata keçirilir.
Bəs nədir “Pride Month”?
Qürur yürüşləri LGBT fərdlərin özü ola bilmək haqqını qeyd etdiyi bir tədbirdir. Qürur ayınınməhz İyun ayında keçirilməsinin səbəbi isə 1969-cu ildə Nyu York şəhərində iyun ayında baş vermiş Stonewall (Stounval) iğtişaşlarıdır. Stonewall iğtişaşları, Stonewall barına edilən polis basqınlarına qarşı bu icmanın başlatdığı kortəbii nümayişlər idi.
Pride Month-un şirkətlər və LGBT ilə əlaqəsinə gəlincə, hər il bir neçə dünya miqyaslı şirkətlərin öz loqolarında onlara dəstək xarakterli etdiyi göyqurşağılı dəyişikliklərini göstərmək olar. “YouTube”, “Twitter”, “Uber”, “MasterCard”, “Decathlon”və s. Hətta bu il bu sıraya sırf işgüzar əlaqələrin qurulması yönündə istifadə olunan sosial şəbəkə – “Linkedln”qoşuldu.
Loqoların bu dəyişimindən sonra normal olaraq şirkətlər insanlardan mənfi reaksiyalar aldı. Lakin bunların içərisində ən təqdirəlayiq şəkildə öz açıqlamasıyla seçiləni isə, Decathlon Türkiyə oldu.
“Qürur ayı” əhatəsində, Decathlon Türkiyə Linkedin və İnstagram karyera hesablarımızın iş mühitimiz və onun incəliyi ilə əlaqədar paylaşdığımız paylaşıma gələn reaksiya və şərhlər bizi çox təəccübləndiridi və üzdü.
Diskriminasiyanın hər növünə qarşıyıq. Decathlon Türkiyə olaraq; din, dil, irqi, cinsi, cinsi kimliyindən asılı olmayaraq hər kəsin özünü ifadə edə biləcəyi və özü ola biləcəyi bir mühitə sahibik və bununla fəxr edirik. Başqa cür də düşünmürük.
“Ümumdünya İnsan Hüquqları bəyannaməsində” şərəf, ləyaqət və hüquq baxımından bütün insanlar azad və haqları baxımından bərabər doğularlar. Heç bir şirkət, heç bir şəxs , heç bir qüvvə bu haqqı insanların əlindən ala bilməz.
Ayrıseçkiliyin dünyanı xaosa apardığı bu günlərdə hər kəsi buna qarşı daha anlaşıqlı, daha həssas olmağa dəvət edirik.
Biz bütün rəngləri içərisində əhatə edən insana insan olduğu üçün dəyər verən mövqeyimizin hər zaman arxasındayıq.”
