Koronavirus pandemiyası ilk zamanlar ABŞ-da tualet kağızı və təmizlik vasitələrində qıtlığa səbəb olmuşdu. Son günlərdə isə ölkənin gündəmində yeni bir kriz var:
Dəmir pul krizi!
Ölkənin karantinə alındığı dönəmdə pul dövriyyəsi xeyli azaldı. Ən kiçik dəmir pul vahidində belə qıtlıq yaşanır. Zərbxanalarda işçilərin qorumaq üçün istehsalın dayandırılması isə dəmir pul qıtlığının yaşanmasının son səbəbi oldu. Getdikcə, insanlar kredit kartları və smartfon tətbiqləri vasitəsilə ödənişə üstünlük versə də, nağd pul hələ də iqtisadiyyatdakı önəmini qoruyur.
Əyalətlərdə iqtisadiyyat dirçəlməyə başladıqda Mərkəzi Bankın pul sifarişləri artdı. ABŞ Zərbxanası dəmir pulları istehsal edir, Mərkəzi Bank isə onları ölkə əyalətlərinə paylayır. Tipik pul dövriyyəsi pandemiya tərəfindən pozulduğuna görə bu qurumlar problemi həll etmək üçün fəaliyyətlərini dəyişdirmək məcburiyyətində qaldılar. ABŞ Mərkəzi Bankı bu krizin qarşısını almaq üçün ABŞ zərbxanasının işini qismən bərpa etdi. Mərkəzi Bankın müdiri Jerome Powell vəziyyəti yaxından izlədiklərini açıqladı. Powell “Zərbxana və ehtiyat bankları ilə xırda pul tədarükünü artırmaq və ehtiyac duyulan yerlərə çatdırmaq üçün çalışırıq“ dedi.
Bu kriz xırda pullara kassalarda ehtiyac duyan ticarət mərkəzləri və supermarketlərdə önəmli problemlərə səbəb olmağa başladı. Eyni zamanda əhali pandemiyadan qorunmaq məqsədilə fiziki puldan istifadə etməkdən imtina etdi. Bu hal online alışveriş və çatdırılma şirkətlərinə müsbət təsir göstərsə də, bu problemi daha da alovlandırdı .
Dünya üzərində 22.000 kiosk sahibi olan Coinstar nümayəndəsi Jim Gaherity bu mövzuda təcili bir tədbir görülməli olduğunu bildirmişdi. Gaherity “Pandemiya dönəmində aşağı qiymətli malların satıldığı obyektlərin bağlanması dəmir pul dövriyyəsini önəmli ölçüdə azaltmışdır. Dəmir pulların çoxu insanların evlərində sıxışıb qalıb” dedi. Məşhur markalar insanları tam pul ödəməyə və ya kredit kartınnan istifadə etməyə çağırdı.
Miçiqan əyalətində yerləşən supermarketlər şəbəkəsi Meijer bu problemi həll etmək üçün marketlərin önünə elan löhvələri yerləşdirib. Löhvələrdə müştərilərindən elektronik ödəniş vasitələrindən istifadə etməyi və ya tam pul ödəməyi xahiş ediblər.
Məşhur fast food istehsalatçısı McDonald’s da bu cür elan löhvələrindən istifadə etməyə məcbur qalıb. McDonald’s-ın Vaşinqtonda yerləşən filialında oxşar məzmunlu elan löhvələri yerləşdirilib.
Mənbə: finanswebde.com, witn.com
ABŞ-da yerləşən nəhəng banklar və onların tarixi haqqında yazımızı oxumaq üçün buraya daxil olun.
